Marketing sản phẩm vật lý và sản phẩm số: Những khác biệt cần biết

Phần lớn các marketer thường nhầm lẫn và nghĩ rằng marketing cho sản phẩm vật lý cũng tương đương như marketing cho sản phẩm số. Thực tế, hai loại này có những khác biệt quan trọng. Từ tính chất sản phẩm đến cách tiếp cận và quản lý khách hàng, chúng ta sẽ khám phá những yếu tố quan trọng để xây dựng chiến lược marketing hiệu quả cho từng loại sản phẩm. Hãy cùng tìm hiểu sự khác biệt và điểm quan trọng trong tiếp thị sản phẩm vật lý và sản phẩm số qua bài viết dưới đây nhé.

1. Sản phẩm vật lý khác gì sản phẩm số?

Đầu tiên, Sản phẩm vật lý (physical product) và sản phẩm số (digital product) là hai khái niệm khác nhau về bản chất. Sản phẩm vật lý là những sản phẩm mà chúng ta có thể nhìn thấy, sờ mó và sử dụng trực tiếp, ví dụ như ô tô, điện thoại di động, bàn phím máy tính, v.v. Trong khi đó, sản phẩm số là các sản phẩm không có hình thức vật lý, không thể sờ mó trực tiếp, mà chỉ có thể sử dụng thông qua thiết bị số, chẳng hạn như phần mềm, ứng dụng, tài liệu kỹ thuật số, v.v.

Một số khác biệt giữa sản phẩm vật lý và sản phẩm số bao gồm:

  1. Sản phẩm vật lý là sản phẩm hữu hình, trong khi sản phẩm số là sản phẩm vô hình.
  2. Sản phẩm vật lý thường phải được sản xuất, vận chuyển và bảo quản một cách vật lý, trong khi sản phẩm số có thể được phân phối và truyền tải thông qua internet hoặc các phương tiện số khác.
  3. Sản phẩm vật lý thường có giá trị thấp hơn khi sử dụng một thời gian, trong khi sản phẩm số có thể được sử dụng và phân phối với chi phí rất thấp hoặc gần như không.

Tuy nhiên, cũng có những sản phẩm có tính chất lai giữa sản phẩm vật lý và sản phẩm số, chẳng hạn như các thiết bị điện tử, nơi một phần của sản phẩm là vật lý (ví dụ: màn hình) và một phần là kỹ thuật số (ví dụ: phần mềm).

2. Vòng đời sản phẩm của sản phẩm vật lý và sản phẩm số

Bên cạnh hiểu rõ bản chất của hai loại sản phẩm, marketer cũng sẽ cần quan tâm đến Vòng đời sản phẩm (product life cycle). Đây được xem là quá trình phát triển của sản phẩm từ giai đoạn khởi đầu, phát triển, trưởng thành cho đến khi kết thúc sử dụng. Vòng đời sản phẩm của sản phẩm vật lý và sản phẩm số có những khác biệt như sau:

  1. Khởi đầu sản phẩm: Trong sản phẩm vật lý, giai đoạn khởi đầu sản phẩm thường liên quan đến các hoạt động R&D (Research and Development), thiết kế sản phẩm, kiểm tra chất lượng và các hoạt động sản xuất. Trong khi đó, trong sản phẩm số, giai đoạn khởi đầu sản phẩm thường là các hoạt động phát triển phần mềm, kiểm thử và triển khai.
  2. Thời gian vòng đời sản phẩm: Sản phẩm số có thể có một vòng đời sản phẩm ngắn hơn so với sản phẩm vật lý. Vì sản phẩm số có thể được cập nhật liên tục và có khả năng tương thích với các phiên bản phần cứng mới hơn, điều này có thể giúp sản phẩm số tồn tại trong thời gian dài hơn so với sản phẩm vật lý.
  3. Cách tiếp cận marketing: Trong sản phẩm vật lý, marketing thường tập trung vào các hoạt động quảng cáo, giới thiệu sản phẩm và tạo nhu cầu cho sản phẩm. Trong khi đó, marketing của sản phẩm số thường tập trung vào việc xây dựng một cộng đồng người dùng trung thành và giữ chân họ bằng cách cung cấp các cập nhật và tính năng mới.
  4. Kết thúc sản phẩm: Khi sản phẩm vật lý đã kết thúc sử dụng, nó thường được xử lý theo các quy định pháp luật về môi trường. Trong khi đó, sản phẩm số thường có thể tiếp tục tồn tại dưới dạng các phiên bản cũ và không được hỗ trợ nữa hoặc được đưa ra khỏi thị trường nếu không còn nhu cầu sử dụng.

Bên cạnh các yếu tố trên, sản phẩm vật lý và sản phẩm số cũng có sự khác nhau trong quy trình sản xuất. Sản phẩm vật lý thường phải được sản xuất, lưu kho và vận chuyển đến người tiêu dùng. Trong khi đó, sản phẩm số thường có quy trình sản xuất đơn giản hơn, chỉ cần sản xuất và lưu trữ trên một máy chủ hoặc đám mây.

3. Marketing cho sản phẩm vật lý và sản phẩm số có gì khác biệt?

Với những khác biệt nêu trên thì việc marketing cho sản phẩm vật lý và sản phẩm số cũng có những khác biệt nhất định. Dưới đây là một số điểm khác biệt cơ bản giữa hai loại sản phẩm này trong việc thực hiện chiến lược marketing:

  1. Tính cạnh tranh: Cạnh tranh trên thị trường sản phẩm vật lý thường cao hơn so với sản phẩm kỹ thuật số, vì sản phẩm vật lý thường có nhiều đối thủ cạnh tranh trên cùng một thị trường.
    Trong khi đó, sản phẩm số thường có tính độc quyền hơn, vì công nghệ và bản quyền phần mềm thường là các yếu tố chủ chốt trong sản xuất sản phẩm số.
  2. Phân phối: Cách phân phối sản phẩm vật lý và sản phẩm số có sự khác biệt rõ rệt. Sản phẩm vật lý thường được phân phối qua các cửa hàng bán lẻ, trung tâm thương mại, sàn thương mại điện tử và các kênh bán hàng truyền thống khác, trong khi sản phẩm số thường được phân phối trực tuyến thông qua các trang web thương mại điện tử hoặc các nền tảng ứng dụng di động.
  3. Tiếp cận khách hàng: Sản phẩm số có thể tiếp cận được với khách hàng của bạn nhanh hơn, vì họ có thể tải xuống và sử dụng sản phẩm của bạn từ bất kỳ đâu có kết nối internet. Trong khi đó, sản phẩm vật lý thường phải được vận chuyển đến các điểm bán hàng truyền thống, việc đó có thể làm tăng chi phí vận chuyển và giảm tốc độ tiếp cận khách hàng.
  4. Tính tương tác: Sản phẩm số có thể được tùy chỉnh và cập nhật liên tục để cải thiện trải nghiệm người dùng, trong khi sản phẩm vật lý thường khó có thể được cập nhật sau khi đã sản xuất. Do đó, trong marketing sản phẩm số, việc tạo ra tương tác với khách hàng thông qua phản hồi và đánh giá là rất quan trọng.

Tóm lại, mặc dù có những khác biệt giữa marketing sản phẩm vật lý và sản phẩm số, nhưng cả hai đều cần phải có một chiến lược marketing kỹ lưỡng để nắm bắt nhu cầu của khách hàng và đạt được mục tiêu kinh doanh.

4. Ví dụ cụ thể để phân biệt giữa marketing sản phẩm vật lý và sản số:

  1. Ví dụ về sản phẩm vật lý: Một sản phẩm điện tử như một chiếc máy ảnh. Trong marketing sản phẩm vật lý này, chiến lược marketing sẽ tập trung vào các yếu tố như thiết kế sản phẩm, chất lượng sản phẩm, giá cả và kênh phân phối.
    Các quảng cáo sẽ tập trung vào các tính năng sản phẩm, ưu điểm và giá trị của nó so với các sản phẩm cùng loại của đối thủ cạnh tranh.
    Điều quan trọng trong marketing sản phẩm vật lý là phải đảm bảo sản phẩm đến được tay khách hàng với chi phí hợp lý và đúng thời gian.
  2. Ví dụ về sản phẩm số: Một ứng dụng di động như một ứng dụng đặt xe. Trong marketing sản phẩm kỹ thuật số này, chiến lược marketing sẽ tập trung vào các yếu tố như trải nghiệm người dùng, tính độc quyền của ứng dụng và chất lượng dịch vụ.
    Các quảng cáo sẽ tập trung vào các tính năng của ứng dụng, các đánh giá của người dùng và lợi ích của việc sử dụng ứng dụng so với các phương tiện vận chuyển truyền thống khác.
    Điều quan trọng trong marketing sản phẩm kỹ thuật số là phải đảm bảo ứng dụng được phân phối đến khách hàng nhanh chóng và tiện lợi thông qua các nền tảng trực tuyến và các cửa hàng ứng dụng.

Với sự lên ngôi của công nghệ, cụ thể là generative AI, thì việc hiểu và nắm được cách marketing cho các sản phẩm số và sản phẩm vật lý lai số là khá quan trọng. Điều này giúp marketer bắt nhịp xu hướng và ứng dụng công nghệ để marketing tốt hơn. Trong thời gian tới, mình sẽ chia sẻ thêm suy nghĩ của mình về các tools AI và cách ứng dụng nó trong marketing.

Link nguồn: trulytrinh.com