Quản trị tài chính doanh nghiệp là gì? Nguyên tắc và công cụ hỗ trợ

Trong bài viết trước, Sanze đã đề cập đến vấn đề quản trị doanh nghiệp và hiển nhiên quản trị tài chính doanh nghiệp cũng là một yếu tố quan trọng của nó. Với thị trường kinh doanh đầy biến động hiện nay, quản trị tài chính đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững của doanh nghiệp, đặc biệt với là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Cùng Sanze tìm hiểu quản trị tài chính doanh nghiệp là gì, các nguyên tắc và công cụ giúp tối ưu hiệu quả tài chính trong phần chia sẻ này nhé.

1. Quản trị tài chính doanh nghiệp là gì?

Quản trị tài chính doanh nghiệp là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm soát các hoạt động tài chính của doanh nghiệp, nhằm đảm bảo sử dụng nguồn lực tài chính một cách hiệu quả nhất để đạt được các mục tiêu kinh doanh đã đề ra.

Từ việc quản lý dòng tiền, đầu tư, đến việc tối ưu hóa cấu trúc vốn, tất cả đều nằm trong phạm vi của quản trị tài chính và nhà quản trị tài chính đóng vai trò quan trọng trong việc phân bổ nguồn lực hiệu quả, ra quyết định đầu tư sáng suốt, giảm thiểu rủi ro tài chính.

2. Các nguyên tắc để quản trị tài chính doanh nghiệp hiệu quả

2.1. Nguyên tắc cân bằng rủi ro và lợi nhuận

Trong quản trị tài chính doanh nghiệp, mối quan hệ giữa rủi ro và lợi nhuận thường tỷ lệ thuận: càng chấp nhận rủi ro cao, tiềm năng lợi nhuận càng lớn. Cân bằng giữa rủi ro và lợi nhuận là một trong những thách thức lớn mà các nhà quản trị tài chính phải đối mặt.

Để tối đa hóa lợi nhuận đầu tư, doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ lưỡng mức độ rủi ro chấp nhận được và xây dựng các biện pháp quản lý rủi ro hiệu quả. Chỉ khi tiềm năng lợi nhuận đủ hấp dẫn để bù đắp cho mức rủi ro cao, doanh nghiệp mới nên cân nhắc đầu tư vào các dự án có tính rủi ro lớn.

2.2. Nguyên tắc tuân thủ pháp luật

Quy tắc này nhằm mục đích đảm bảo rằng doanh nghiệp hoạt động một cách minh bạch và có trách nhiệm cao đối với tất cả các bên liên quan, từ cổ đông đến cộng đồng. Việc tuân thủ pháp luật không chỉ giúp doanh nghiệp tránh khỏi những rủi ro pháp lý mà còn xây dựng một hình ảnh đẹp trong lòng công chúng, từ đó tạo một lợi thế cạnh tranh mạnh mẽ.

Ngược lại, bất kỳ hành vi vi phạm pháp luật nào trong đóng thuế, hoạt động kế toán, đầu tư, điều động vốn vay,… cũng có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Nhẹ nhất thì là phạt tiền, mạnh hơn sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự, đe dọa đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp.

2.3. Nguyên tắc tính thanh khoản

Khả năng nhanh chóng chuyển đổi các tài sản thành tiền mặt để đáp ứng các nghĩa vụ tài chính được gọi là tính thanh khoản, phản ánh sức khỏe tài chính của doanh nghiệp. Việc duy trì đủ tiền mặt không chỉ giúp doanh nghiệp thanh toán các khoản nợ đúng hạn mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động kinh doanh hàng ngày.

Trái lại, thiếu hụt thanh khoản có thể gây ra nhiều khó khăn, từ việc chậm trả nợ đến việc phải bán tài sản khẩn cấp với giá thấp, thậm chí dẫn đến phá sản. Do đó, việc quản lý chặt chẽ dòng tiền và đa dạng hóa nguồn vốn là những biện pháp quan trọng để đảm bảo tính thanh khoản trong quản trị tài chính doanh nghiệp.

2.4. Nguyên tắc sử dụng vốn hiệu quả

Việc khai thác, sử dụng nguồn vốn hiệu quả là yếu tố nền tảng để doanh nghiệp đạt được mức sinh lời tối đa. Để làm được điều này, doanh nghiệp cần xây dựng một kế hoạch tài chính chi tiết, giám sát thường xuyên, chặt chẽ việc phân bổ vốn nhằm kịp thời phát hiện và xử lý các rủi ro tài chính tiềm ẩn.

Đồng thời để quản lý tài chính doanh nghiệp tối ưu, nhà quản trị tài chính cũng cần phải quyết đoán, sẵn sàng điều chỉnh các khoản đầu tư không mang lại hiệu quả mong muốn.

2.5. Nguyên tắc minh bạch

Việc quản lý tài chính của doanh nghiệp phải đảm bảo tính rõ ràng, minh bạch và công khai. Qua đó khẳng định sự liêm chính trong mọi giao dịch kinh doanh và cam kết tuân thủ nghiêm chỉnh các quy định pháp luật.

2.6. Nguyên tắc trách nhiệm

Để đảm bảo và nâng cao hiệu quả chung của hoạt động quản trị tài chính doanh nghiệp, mỗi cá nhân, nhóm/phòng ban cần được giao một phần trách nhiệm cụ thể đối với nguồn vốn được phân bổ. Việc phân công trách nhiệm rõ ràng sẽ tạo điều kiện để mỗi cá nhân, nhóm/phòng ban chủ động hơn trong việc quản lý, sử dụng và bảo toàn nguồn vốn được giao.

3. Vai trò, chức năng của quản trị tài chính doanh nghiệp

3.1. Vai trò của hoạt động quản lý tài chính trong doanh nghiệp

Quản trị tài chính doanh nghiệp có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc quản lý tài sản, vốn và nợ của doanh nghiệp. Đây là một trong những lĩnh vực then chốt của quản trị doanh nghiệp, quyết định sự sống còn của một tổ chức.

Giống như một người lái tàu, người quản lý tài chính doanh nghiệp cũng cần có tầm nhìn xa để định hướng con tàu doanh nghiệp đi đúng hướng, vượt qua những biến động của thị trường. Hoạt động quản trị tài chính doanh nghiệp sẽ giúp công ty lường trước và tránh được những rủi ro tài chính, những thay đổi đột ngột như khủng hoảng kinh tế thời Covid-19.

Một doanh nghiệp có hệ thống quản trị tài chính tốt sẽ dễ dàng tiếp cận các nguồn vốn vay để mở rộng sản xuất kinh doanh, nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm xã hội, thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư uy tín rót vốn.

Hơn nữa, quản lý tài chính còn đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp đưa ra các quyết định đầu tư chiến lược. Bằng cách phân tích các chỉ số tài chính như ROE và ROA, doanh nghiệp có thể đánh giá hiệu quả của các dự án đầu tư và lựa chọn dự án nào có thể mang lại lợi nhuận cao nhất.

Tóm lại, quản trị tài chính đóng vai trò nòng cốt trong việc vận hành doanh nghiệp. Nó không chỉ đảm bảo tình hình tài chính vững mạnh mà còn tối đa hóa hiệu quả sử dụng nguồn lực, giảm thiểu rủi ro và hỗ trợ ra quyết định đầu tư sáng suốt. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể phát triển bền vững và đạt được các mục tiêu kinh doanh một cách hiệu quả.

3.2. Chức năng của quản trị tài chính doanh nghiệp

Quản trị tài chính doanh nghiệp là một quá trình toàn diện bao gồm nhiều chức năng liên quan đến việc sử dụng, phân bổ và kiểm soát các nguồn lực tài chính. 7 chức năng cốt lõi của quản trị tài chính bao gồm:

• Lập kế hoạch tài chính: Xác định mục tiêu tài chính, dự báo dòng tiền và xây dựng kế hoạch ngân sách chi tiết để đảm bảo doanh nghiệp luôn có đủ nguồn lực để hoạt động và phát triển.
• Quản lý rủi ro: Nhận diện, đánh giá và kiểm soát các rủi ro tiềm ẩn có thể ảnh hưởng đến tình hình tài chính của doanh nghiệp.
• Tối ưu hóa nguồn vốn: Sử dụng hiệu quả các nguồn vốn có sẵn, lựa chọn các kênh đầu tư sinh lợi và giảm thiểu chi phí vốn để tăng cường khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.
• Quản lý ngân sách: Kiểm soát chặt chẽ các khoản chi tiêu, đảm bảo rằng mọi khoản chi đều được phê duyệt và phù hợp với kế hoạch ngân sách đã được lập.
• Quản lý dòng tiền: Quản lý chặt chẽ dòng tiền vào và ra của doanh nghiệp để đảm bảo luôn có đủ tiền mặt thanh toán các khoản nợ đến hạn và nắm bắt các cơ hội đầu tư.
• Định giá tài sản và đầu tư: Đánh giá giá trị của các tài sản và đầu tư của doanh nghiệp, đưa ra các quyết định đầu tư hiệu quả để tối đa hóa lợi nhuận.
• Báo cáo tài chính: Lập các báo cáo tài chính minh bạch và chính xác để cung cấp thông tin cho các nhà đầu tư, chủ sở hữu và các bên liên quan khác, giúp họ đánh giá hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.

4. Công cụ quản trị tài chính thời hiện đại cho doanh nghiệp

Tài chính doanh nghiệp như xương sống của một cơ thể, đóng vai trò vô cùng quan trọng trong sự sống còn và phát triển của mọi tổ chức. Quản lý dòng tiền hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp luôn có đủ “nhiên liệu” để vận hành, trả lương cho đội ngũ, đầu tư vào các dự án mới và vượt qua những khó khăn.

Các tập đoàn đa quốc gia như Apple, Amazon đã chứng minh sức mạnh của quản trị tài chính khi họ không chỉ tạo ra những sản phẩm đột phá mà còn quản lý tài sản khổng lồ một cách hiệu quả. Ngược lại, nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa thất bại do không có một hệ thống tài chính vững chắc, dẫn đến tình trạng thiếu vốn, nợ nần chồng chất và cuối cùng là phá sản.

Trong thời đại số, công nghệ đã mang đến những công cụ mạnh mẽ để hỗ trợ quản trị tài chính doanh nghiệp. Công cụ phân tích dữ liệu, Big Data và các phần mềm công nghệ đã giúp doanh nghiệp phân tích dữ liệu, dự báo xu hướng và đưa ra quyết định đầu tư chính xác hơn.

4.1. Sử dụng công cụ phân tích dữ liệu & Big Data

Cuộc cách mạng số 4.0 đã và đang định hình lại cách thức quản trị tài chính doanh nghiệp. Việc tận dụng sức mạnh của dữ liệu lớn (Big Data) và các công cụ phân tích hiện đại đã trở thành yếu tố không thể thiếu để các doanh nghiệp đưa ra những quyết định kinh doanh sáng suốt và thích ứng với sự thay đổi không ngừng của thị trường.

Các công cụ như Tableau, Power BI không chỉ giúp doanh nghiệp trực quan hóa dữ liệu mà còn hỗ trợ xây dựng các báo cáo tài chính chuyên sâu. Bằng cách theo dõi, phân tích dữ liệu tài chính của thị trường, doanh nghiệp có thể xây dựng các mô hình dự báo rủi ro, từ đó đưa ra các quyết định đầu tư và phương pháp quản trị tài chính doanh nghiệp tối ưu hơn.

Bên cạnh đó, Big Data còn đóng vai trò quan trọng trong việc dự báo tài chính. Bằng cách xử lý và khai thác dữ liệu đa nguồn, bao gồm doanh số, giá cả và nhiều yếu tố khác, doanh nghiệp có thể dự đoán chính xác hơn về xu hướng tài chính trong tương lai. Điều này hỗ trợ đắc lực cho quá trình chuẩn bị kế hoạch tài chính và chiến lược đối phó với rủi ro một cách linh hoạt.

4.2. Công nghệ, phần mềm quản lý tài chính doanh nghiệp

Việc khai thác Big Data và các công cụ phân tích chuyên sâu mang đến những lơi ích vượt trội trong quản trị tài chính doanh nghiệp nhưng lại đòi hỏi chi phí cao và một khối lượng dữ liệu khổng lồ. Để nhanh chóng khai thác và tận dụng tối đa tiềm năng của phân tích dữ liệu, doanh nghiệp nên bắt đầu số hóa các quy trình vận hành và thủ tục.

Số hóa là quá trình chuyển đổi các công việc truyền thống sang định dạng số, doanh nghiệp có thể sử dụng các phần mềm quản lý tài chính doanh nghiệp để thực hiện chuyển đổi số dễ dàng, thuận lợi hơn.

Chuyển đổi số qua các phần mềm, đặc biệt là qua Sanze - nền tảng quản trị doanh nghiệp toàn diện tích hợp hơn 15+ module trong một, không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu suất làm việc, theo dõi sát sao tình hình kinh doanh, giảm thiểu sai sót và tiết kiệm chi phí mà còn là bước đệm quan trọng để khai thác Big Data một cách hiệu quả trong tương lai.

Trên đây là toàn bộ các chia sẻ, thông tin liên quan đến quản trị tài chính doanh nghiệp là gì, vai trò, chức năng, các nguyên tắc và công cụ để quản trị tài chính doanh nghiệp hiệu quả trong thời đại số hóa. Hy vọng bạn đã có thêm những kiến thức hay và bổ ích về quản trị tài chính khi đọc bài viết này. Nếu bạn còn trăn trở, suy tư gì thì đừng ngại liên hệ với Sanze để được tư vấn miễn phí nhé.

Nguồn: Sanze.vn