Liệu kinh nghiệm có đủ?

Tác giả người Anh Douglas Adams đã rất chí lý khi viết “Con người, vốn rất độc đáo ở khả năng học hỏi từ kinh nghiệm từ người khác, lại rất nổi bật với thiên hướng làm điều ngược lại”. Đôi khi, kinh nghiệm của chính bản thân là người thầy duy nhất mà chúng ta sẵn lòng nghe theo.

Những bài học mà kinh nghiệm mang đến đôi lúc có thể khiến cho chúng ta lầm đường lạc lối. Bài viết “The Experience Trap” (Tạp chí Harvard Business Review, số tháng 02/2008) của Sengupta, Kishore, Abdel-Hamid, Tarek K., Van Wassenhove, Luk N., đã chỉ ra rằng khi đối diện với một vấn đề phức tạp, các giám đốc thường dựa vào những mô hình tư duy được rút tỉa từ kinh nghiệm quá khứ, khiến cho những thấu hiểu & cách nhìn mới cần thiết để giải quyết vấn đề bị ngăn chặn. Khi đối diện sự phức tạp, con người “thường hoặc là phớt lờ sự phức tạp hoặc là cố gắng áp dụng những nguyên tắc đơn giản dựa trên kinh nghiệm vốn chỉ hiệu quả trong những tình huống không phức tạp”

(Don Moyer)