Khai vấn là gì? Cần những yếu tố nào để coaching thành công?
Loạt khủng hoảng của cuộc sống khiến bạn đang thấy áp lực về mặt tinh thần. Coaching chính là bí quyết hoàn hảo trợ giúp bạn vượt qua thời kỳ này và hiểu bản thân hơn. Vậy thế nào là Coaching? Mời bạn cùng khám phá qua bài viết dưới đây!
1. Thế nào là Coaching?
Khai vấn (Coaching) là hành trình một học viên hợp tác với một nhà khai vấn qua đào tạo nhằm tự khám phá và tăng nhận thức về mình. Đây cũng là một cách thức hữu hiệu nhằm phát hiện ưu thế, thúc đẩy loạt khả năng để phát huy tiềm năng và đạt được mục tiêu trong công việc và cuộc sống.
2. Có bao nhiêu loại khai vấn?
Coaching được chia thành loạt kiểu khác nhau dựa theo các lĩnh vực trọng yếu, cách thức tiếp cận và trường hợp sử dụng khác nhau. Nhờ đó mang đến loạt kết quả khác nhau để học viên có lựa chọn phù hợp nhất với yêu cầu của bản thân:
- Life Coaching (Khai vấn cho cuộc sống): trợ giúp coachee hiểu mình hơn, đạt các mục tiêu cuộc sống như kỹ năng giao tiếp hiệu quả, điều đỉnh cảm xúc,....
- Career Coaching (Khai vấn cho sự nghiệp): nâng đỡ khách hàng thông suốt, đánh giá và tạo ra những chọn lựa thích hợp cho công việc.
- Executive Coaching (Khai vấn cho lãnh đạo): hỗ trợ người quản lý thay đổi bản thân và xử lý loạt vấn đề mà không thể chia sẻ với nhóm của bản thân. Từ đó nâng hiệu quả làm việc.
- Business Coaching (Khai vấn cho doanh nghiệp): hỗ trợ công ty phát huy tối đa tiềm ực, hiệu suất của nhân viên và người quản lý. Nhờ đó tạo ra môi trường tốt hơn chăm sóc tinh thần nâng đỡ gia tăng sự gắn kết giữa mọi người.
3. Phân biệt với Counseling, Mentoring và Training
Cả Coaching (khai vấn), Counseling (trị liệu tâm lý), Mentoring (Cố vấn) và Training (Đào tạo) đều tương trợ khách hàng về mặt tinh thần. Nhưng tuỳ thuộc vào nhu cầu mà các biện pháp có sự khác biệt nhau.
3.1. Coaching (khai vấn)
Người khai vấn không đề ra lời khuyên dựa theo trải nghiệm cá nhân. Họ hỗ trợ cá nhân dựa trên tâm lý học tích cực (positive psychology), loạt câu hỏi khai vấn, những năng lực tạo điều kiện học hỏi tâm lý và sức khỏe tinh thần. Qua đó, đối tác thấu hiểu bản thân, xác định mục tiêu, tạo các thói quen, kỹ năng tích cực,... hỗ trợ bổ sung cho việc chăm lo sức khỏe tâm thần và cải thiện sức khỏe. Các người Coach thường hỗ trợ người được khai vấn tập trung cho hoàn thiện cho hiện tại và tương lai.
3.2. Counseling (trị liệu tâm lý)
Trị liệu tâm lý tập trung trị liệu sức khỏe tâm thần lâm sàng hỗ trợ những cá nhân kiểm soát và giảm bớt các tình trạng về bệnh tâm thần. Những người trị liệu sẽ tập trung chữa lành những tổn thương tâm lý trong quá khứ. Họ trị liệu các bệnh trạng sức khỏe tâm thần hoặc lâm sàng. Từ đó hỗ trợ giải quyết những vấn đề của người được trị liệu và gia đình.
3.3. Mentoring (cố vấn)
Cố vấn thường tập trung vào sự tôi luyện sự nghiệp và chuyên môn của bạn. Dựa theo các trải nghiệm của mình, người mentor thường tư vấn và đề ra lời khuyên về loạt thử thách để đạt được mục tiêu cụ thể (thường là về nghề nghiệp). Họ cũng giúp đỡ khuyến khích người được cố vấn trưởng thành và tăng mình thông qua các cách mới.
3.4. Training (đào tạo)
Đào tạo là hành trình đào tạo nghiệp vụ cụ thể nhằm người được đào tạo thực hiện. Chuyên gia đào tạo theo kiến thức nền tảng, chuyên môn nào đó của mình cho bạn phát triển công việc hiện tại.
4. Những yếu tố cần có cho Coaching thành công
Không phải Coaching luôn hiệu quả trong toàn bộ bối cảnh. Coaching sẽ phản tác dụng trong nhiều bối cảnh như sau:
- Khi cá nhân không biết làm thế nào nhằm bắt đầu hay làm thế nào cho hoàn thành một công việc: Khi năng lực của một người về các nhiệm vụ hay mục tiêu cụ thể thấp, cách thức tiếp cận hiệu quả nhất là đưa ra định hướng cụ thể.
- Khi thiếu ngữ cảnh: Khi một người đang hướng tới việc coaching hay thực hiện loạt thay đổi khác cho người khác, điều cần thiết là phải đưa ra môi trường cho loạt hành động mới thay vì gây ngạc nhiên cho người đó với sự thay đổi.
Do đó, để khai vấn thành công, bạn cần có loạt điều kiện sau:
4.1. Bối cảnh
Trước khi khai vấn, loạt người quản lý nên cho những cấp dưới trực tiếp biết họ sẽ thực hiện toàn bộ thứ khác đi một chút. Xây Dựng bối cảnh và thường xuyên kiểm tra cho bảo đảm cách thức dẫn dắt mới này đang đạt được dấu ấn.
4.2. Niềm tin
Niềm tin là căn bản cho bất kỳ quan hệ nào. Vì cho mọi người có thể nói chuyện trung thực về nhu cầu, động lực và trình độ năng lực của họ thì yêu cầu cần có sự kiên nhẫn, thực hành và tin tưởng lẫn nhau giữa người khai vấn và cá nhân.
4.3. Kiên quyết
Coaching về căn bản là tạo điều kiện sự thúc đẩy của người khác. Nếu học viên nhận thấy Coaching đang đi chệch hướng thì coachee nên kiểm tra động lực và niềm tin của bản thân. Nó có thể mạnh mẽ phát ra rằng, "Điều đó đã không đi theo cách tôi dự định" và bắt đầu lại, làm việc nhằm được tạo điều kiện và khuyến khích nhiều hơn.
4.4. Hành động
Phát triển là điều tích cực. Phát triển với hành động tập trung càng tốt hơn. Mục đích đằng sau coaching là tác động đến một vài loại thay đổi tích cực trong suy nghĩ và hành vi của cá nhân. Vì vậy, khuyến khích người khác làm các hành động cụ thể tập trung nhằm đạt được hiệu quả mong muốn.
4.5. Trách nhiệm
Mọi người thường dễ bị sai hướng vì sự nghiệp được ưu tiên hơn và đôi khi cuộc sống chỉ trắc trở. Vì thế, mọi người cần chịu trách nhiệm với khai vấn cho vượt qua loạt thách thức.
Nguồn tham khảo:
Tiếng Việt:
Tiếng Anh:
- MindTools | Home
- What is Coaching? Guide to What Coaching Means in 2024 (betterup.com)
- When to Coach and When Not to Coach (chieflearningofficer.com)