Làm Research và phân tích Insight bài bản như thế nào?

10/03/2023
736
0

Chào bạn,

Bạn có bao giờ cầm chiếc brief lên nhưng không biết bắt đầu từ đâu? Hoặc đã research thông tin rồi nhưng càng làm càng rối? Thậm chí khi đã có khảo sát hoặc phỏng vấn xong thì không biết tìm kiếm insight như thế nào?

Nếu có và đang vẫn lo lắng, thì bạn ạ, bạn không một mình. Có rất nhiều người đã viết hay làm marketing lâu năm vẫn còn loay hoay với việc này. Bài viết hôm nay sẽ giúp bạn giải đáp các nỗi lo trên.

Công việc của một người làm Research và phân tích Insight là làm gì?

Market Research là một phần của Marketing và thường là sự bắt đầu của các hoạt động Marketing cho đến giai đoạn vận hành về sau. Các chủ đề thường được nghiên cứu tại một agency hay in-house market research sẽ bao gồm:

thử nghiệm đo lường ý tưởng cho đến sản phẩm mẫu
đo lường & phân tích đánh giá sức khỏe thương hiệu
đo lường & phân tích đánh giá sự hài lòng của khách hàng
khám phá và phân tích hành vi thái độ người tiêu dùng và thị trường nói chung
và các đề bài khác phức tạp hơn tùy vào nhu cầu của từng doanh nghiệp

Một người làm research cũng như một học sinh, sẽ biết bộ môn mình học có những chương gì để chuẩn bị cho ngày thi. Ngày đi thi là lúc bạn nhận brief từ khách hàng. Có khi khách hàng biết họ muốn tìm insight về điều gì, có khi họ nghĩ là B+++ nhưng họ lại gửi brief là A. Việc làm rõ đề bài chính vì vậy là khâu đầu tiên và quan trọng nhất, quyết định:

loại hình phương pháp nghiên cứu
thời gian thực hiện nghiên cứu
công sức để làm nghiên cứu

Để làm rõ đề bài với khách hàng, với sếp hoặc với chính bản thân bạn; bạn sẽ cần mang theo tư duy “begin with the end in mind” . Tức là, làm xong nghiên cứu này thì mình sẽ có câu trả lời cho cái gì?

Câu trả lời cho cái gì thường sẽ nằm đâu đó ở các chủ đề thường được thắc mắc ở trên. Đây cũng là câu trả lời cho câu hỏi mình nhận được rất nhiều “Làm sao để biết mình research đủ? Làm sao để research có trọng tâm?”

Research như thế nào là đủ và trọng tâm?

Đầu tiên bạn phải xác định bạn research để có:

một điểm bắt đầu
hay research để xác định một vấn đề là đúng/sai?

Nếu bạn research để có ý tưởng hoặc bắt tay vào sản xuất cái gì đó, bạn có thể đọc về các câu hỏi để làm research đúng trong thread này. Và một bài trả lời nhanh của mình cho độc giả của bản tin.

Nếu bạn research để validate thông tin (tức là xem một giả thuyết là đúng hay sai) thì rõ ràng câu trả lời bạn cần là “Đúng/Sai” đúng không? Đây là thứ khá đánh đố vì nếu bạn hỏi “Con gà có trước hay quả trứng có trước?” thì câu trả lời lại phụ thuộc vào quan điểm của từng người.

Nhưng nếu bạn có giả thuyết “Việt Nam là nước đang có dân số tỷ lệ vàng” thì câu này có thể trả lời ĐÚNG nếu:

tỷ lệ vàng là nhóm dân trong độ tuổi lao động (nghĩa là từ xx tới xx tuổi)
và đang là số liệu bạn kiếm được ở thời điểm hiện tại hoặc tệ lắm là trong 2-3 năm trước đây

Sau khi bạn kiếm được thông tin để khẳng định câu trên là một nhận định đúng, thì có thể nói giai đoạn xác định thông tin của bạn đã gần xong. Chỗ này xem như bạn đã tick được giai đoạn research có trọng tâm rồi đấy.

Nói chung khi có một đích đến rõ ràng, bạn sẽ bắt đầu đứng từ đó quay ngược lại để hình dung con đường bạn cần đi là gì, chính là cách thức thực hiện.

Nguồn thông tin

Nguồn thông tin hạn hẹp là một thứ mình mới bắt đầu “ngấm” khi mình tách ra khỏi ngành một thời gian. Khi bạn làm trong công ty, đặc biệt là công ty có quy mô lớn nhất nhì thế giới, nguồn thông tin mới, nhiều và chất lượng là thứ không thiếu. Nhưng khi bước ra, nguồn thông tin duy nhất mình có lúc đó là … Google.

Thực tế, khi mình bắt đầu dùng Google để tìm kiếm các thông tin công khai, mình dần hình dung ra một đại dương thông tin bên ngoài môi trường research của mình.

Với mô hình marketing giveaway, freebie và phễu thì các ebook, sách trắng và những số liệu hấp dẫn được gửi tới từ start-up cho tới agency và tổ chức lớn sẽ … giúp bạn thêm nhức đầu để chọn lọc thông tin. Cho nên, nếu để mình trả lời đủ và chi tiết cho từng bạn, mình sẽ cần đi vào case cụ thể. Nhưng để có một chiếc hint cho bạn bắt đầu xác định nguồn thông tin, bạn có thể đọc bài này, đặc biệt ở Câu hỏi 1 - Nghĩa là sao?

Để biết nguồn thông tin đó có đáng tin cậy không, bạn cần biết bối cảnh một nghiên cứu được thực hiện. Ví dụ:

số lượng người tham gia khảo sát (500-1000 người)
đối tượng người làm khảo sát (các marketer tại Mỹ)
thời gian thực hiện khảo sát (cuối năm 2022)
do công ty bán phần mềm quản lý CRM thực hiện (như Hubspot)

thì bạn có thể sử dụng thông tin để THAM KHẢO cho lĩnh vực marketing nói chung và một vài xu hướng. Bởi vì địa điểm và tính chất khảo sát sẽ phục vụ nhiều cho thị trường Mỹ và cho việc quản lý CRM (customer relationship management).

Nhưng điều đó không có nghĩa là bạn không sử dụng được thông tin này, nếu bạn đang muốn hiểu xu hướng, góc nhìn về thế giới marketing nói chung.

Với thị trường Việt Nam, thú thật là các nguồn thông tin không được dồi dào và chất lượng như thế giới. Do đó, phần lớn mình sẽ khuyên bạn nên giới hạn khu vực Châu Á - Thái Bình Dương hoặc Đông Nam Á hoặc Indonesia/Thái Lan. Càng gần về địa điểm, chúng ta càng có cơ sở để tham khảo và tự tin hơn. Tất nhiên mình đang đề cập tới nguồn thông tin miễn phí nhé. Còn với ngân sách dồi dào thì bạn có thể đi mua tại các tổ chức chuyên ngành trong lĩnh vực bạn cần.

TÓM LẠI

Để bắt đầu một lần nghiên cứu và phân tích, bạn cần xác định câu trả lời hay đích đến bạn muốn tới. Làm rõ ra nếu đó là để khám phá đào sâu (thì sâu tới đâu) hay là để khẳng định đúng sai.

Trong quá trình nghiên cứu, hãy TỈNH TÁO rà lại lý do bạn bắt đầu và cột mốc (checklist) để biết bạn đã đi được 1/2, 3/4 chặng đường hay chưa?

Và cuối cùng, check - check - check về nguồn thông tin.

Rồi thì bạn đã có một túi dữ kiện, đừng đợi cuối cùng mới bắt đầu review. Hãy làm tới đâu review và ghi chú kết luận tới đó. Nên nhớ, insight không phải đùng một cái là có, nó là việc bạn ngấm thông tin và để cho sợi dây dữ kiện kết nối lại với nhau, để cuối cùng một phút bất ngờ nhất bạn sẽ có Aha moment.

GIỚI THIỆU NHẬP MÔN RESEARCH & INSIGHT | YOUR MAP TO INSIGHT

Cuối cùng, nếu bạn đã làm những bước trên nhưng vẫn còn quá nhiều vướng mắc và không biết bắt đầu từ đâu để tìm kiếm insight thì nên thực sự học nó một cách bài bản. Mặc dù chúng ta sẽ nên "thủng chỗ nào vá chỗ đó" và làm thực chiến, nhưng nếu một thứ lặp đi lặp lại quá nhiều lần mà vẫn không giải quyết được triệt để, ta nên hỏi và nhờ hỗ trợ.

Là một người từng làm từ môi trường tập đoàn sang vai trò cố vấn tự do, mình hiểu cả cái khó của cả hai. Sau một thời gian đào tạo, mình đã có thể thoải mái chia sẻ cách thức bản thân làm research và phân tích insight bài bản, cho cá nhân và tiết kiệm thời gian công sức chi phí nhất có thể.

Đây là chương trình Live Training cơ bản nhất cho Content Creator, dự kiến diễn ra cuối tháng 3. Nếu đây là giải pháp bạn cần, hãy đăng kí sớm để giữ chỗ và nhận ưu đãi (cuối ngày 11.03) khi tham gia training.

Xem chi tiết chương trình ở đây: bit.ly/Map2Insight

Đăng ký chương trình tại đây: https://forms.gle/Zj2Q7AgCnSr8CEBg6

---

Mình là Ngọc (Norah) VO. Mình hiện tại là một người thực hành và chia sẻ về Insight. Mình có một bản tin chuyên sâu về Insight thứ 4 và 7 hằng tuần tại https://norahvo.substack.com/. Và mình cũng là trainer và advisor về Insight cho cá nhân và tổ chức vừa và nhỏ tại Bắc Âu tới Việt Nam. Nếu hứng thú với chủ đề này, let's connect với mình nhé.