100 Ngày học AI tạo sinh: Biến ý tưởng mơ hồ thành hành động cụ thể
AI tạo sinh (Generative AI) không phải là “cỗ máy thần kỳ” chỉ dành cho chuyên gia. Nó là một công cụ giúp chúng ta sáng tạo nội dung, xử lý công việc và học tập hiệu quả hơn. Từ việc viết văn bản, tạo hình ảnh, dựng video, đến lập kế hoạch giảng dạy hay viết báo cáo – AI tạo sinh có thể hỗ trợ bạn gần như mọi mặt.
Trong thời đại bùng nổ công nghệ, nhiều người trong chúng ta bắt đầu nghe về khái niệm “AI tạo sinh” với sự tò mò và kỳ vọng. Tuy nhiên, không ít người sau vài buổi tìm hiểu lại bỏ cuộc vì cảm thấy “khó”, “xa vời” hoặc “mình không phù hợp”. Vấn đề không nằm ở AI, mà ở cách chúng ta tiếp cận nó. Nếu bạn dành ra 100 ngày học và ứng dụng AI tạo sinh một cách bài bản, từng bước nhỏ mỗi ngày, thì kể cả là một giáo viên Ngữ văn, nhân viên hành chính hay phụ huynh nội trợ, bạn cũng sẽ thấy mình làm được những điều tưởng chừng chỉ dành cho dân kỹ thuật.
Hiểu rõ AI tạo sinh là gì để không còn ngại ngần
AI tạo sinh (Generative AI) không phải là “cỗ máy thần kỳ” chỉ dành cho chuyên gia. Nó là một công cụ giúp chúng ta sáng tạo nội dung, xử lý công việc và học tập hiệu quả hơn. Từ việc viết văn bản, tạo hình ảnh, dựng video, đến lập kế hoạch giảng dạy hay viết báo cáo – AI tạo sinh có thể hỗ trợ bạn gần như mọi mặt.
Người mới học thường mắc sai lầm là đi tìm công cụ “thần thánh” mà bỏ qua việc hiểu nguyên lý vận hành cơ bản. Trong 10 ngày đầu tiên của hành trình 100 ngày, việc cần thiết là tập quan sát cách AI phản hồi, đặt câu hỏi tốt và học cách sửa lại câu lệnh (prompt) để máy hiểu đúng mong muốn của bạn. Học như vậy sẽ giúp bạn không còn bị động khi dùng AI, mà ngược lại, kiểm soát được nó như một người cộng sự.
Biến ý tưởng mơ hồ thành kế hoạch cụ thể
Ở giai đoạn 20-40 ngày, người học sẽ bắt đầu đối mặt với thách thức: “Tôi có ý tưởng, nhưng không biết phải làm gì tiếp theo.” Đây là lúc cần đưa ý tưởng vào khung hành động cụ thể. Chẳng hạn, nếu bạn là giáo viên muốn dùng AI để thiết kế bài giảng, hãy bắt đầu bằng mô tả lớp học, chủ đề bài giảng, mục tiêu cần đạt. AI sẽ giúp bạn tạo bản nháp đầu tiên. Bạn chỉnh sửa thêm theo thực tế. Cứ như vậy, việc sử dụng AI không còn mơ hồ mà đi vào quy trình rõ ràng.
Chia sẻ từ Thạc sĩ Võ Thị Mỹ Duyên – chuyên gia đào tạo ứng dụng AI tạo sinh: “Không phải ai cũng cần hiểu AI ở mức kỹ thuật cao. Nhưng ai cũng nên biết cách ra lệnh cho AI để phục vụ mục tiêu cụ thể. Đó là kỹ năng mới cần thiết trong thời đại số.”
Tập trung vào 1-2 ứng dụng gần gũi trước
Không nên học tràn lan. Trong khoảng ngày 40-70, bạn nên chọn ra 1-2 công việc cụ thể mà mình cần cải thiện để ứng dụng AI. Ví dụ, nếu bạn là nhân viên văn phòng, có thể chọn viết báo cáo nhanh hơn bằng ChatGPT. Nếu bạn là học sinh, hãy học cách dùng AI để tạo đề cương học tập hoặc ôn thi.
Tập trung như vậy giúp não bộ ghi nhớ sâu hơn và bạn sẽ thấy rõ thành quả sau từng tuần. Việc thành thạo một công cụ cũng giúp bạn tự tin hơn để mở rộng sang các ứng dụng khác.
Học cách “hợp tác” với AI chứ không lệ thuộc
Giai đoạn từ ngày 70 trở đi là lúc bạn nên học cách đánh giá phản hồi của AI. Không phải lúc nào AI cũng đúng. Việc “lười kiểm tra” là sai lầm phổ biến khiến nhiều người đánh giá thấp AI. Bạn hãy học cách đặt câu hỏi ngược lại, sửa câu lệnh, góp ý với AI để có kết quả tốt hơn. Đây chính là tư duy “hợp tác” thay vì lệ thuộc.
Một học viên của VTALK từng chia sẻ: “Ban đầu tôi dùng ChatGPT như Google, hỏi gì cũng hỏi. Sau này tôi học được cách viết yêu cầu rõ ràng, yêu cầu so sánh, gợi ý cải tiến… thì kết quả tốt hơn rất nhiều. Tôi cảm thấy mình như có thêm một đồng nghiệp giỏi, không phải cái máy vô hồn nữa.”
Xây dựng thói quen sử dụng AI hàng ngày
Đến ngày thứ 100, bạn không còn “học AI” nữa mà đang “sống cùng AI”. Bạn có thể bắt đầu ngày mới bằng việc yêu cầu ChatGPT giúp lên lịch làm việc. Trong giờ hành chính, bạn dùng AI để nháp email, chuẩn bị họp, xử lý văn bản. Cuối ngày, bạn có thể nhờ AI giúp lên kế hoạch học tập cho con, viết nhật ký, hoặc lên ý tưởng cho bài viết cá nhân.
Lúc này, AI không còn là công cụ xa lạ mà là một phần trong hệ sinh thái hỗ trợ bạn mỗi ngày. Đây chính là đích đến của hành trình 100 ngày – không phải giỏi kỹ thuật, mà là biết dùng AI đúng lúc, đúng chỗ, hiệu quả và thực tế.
Bài viết do AI tổng hợp dựa theo một phần giáo trình VTALK