Bán lẻ, bán sỉ & bài học Best Carings
Khi FPT quyết định tấn công vào mảng bán lẻ điện máy, người ta chợt nhớ tới bài học còn nóng hổi của Best Carings. Năm 2010, chủ sở hữu Best Carings và Tara là Công ty Tiếp thị Bến Thành đã chuyển nhượng toàn bộ hệ thống siêu thị điện máy Best Carings cho Công ty Công nghệ Điện tử Điện lạnh Việt Nam (Mitsustar) để tập trung phát triển lại công ty bán sỉ điện máy Tara.
Best Carings là siêu thị điện máy nhượng quyền đầu tiên tại Việt Nam, là kết quả hợp tác của Công ty Tiếp thị Bến Thành với Tập đoàn Bán lẻ Best Denki (Nhật) vào năm 2004. Với hệ thống 3 siêu thị tại Hà Nội, TP.HCM và Cần Thơ, Best Carings không phải là một cái tên ít tiếng tăm trong làng bán lẻ. Doanh nghiệp này từng lọt vào top 500 nhà bán lẻ lớn nhất châu Á - Thái Bình Dương năm 2008, 2009 và top 10 nhà bản lẻ hàng đầu Việt Nam năm 2009, 2010. Best Carings cũng áp dụng mô hình bán lẻ đạt chuẩn Nhật tại Việt Nam với những đối tác như Sony, Toshiba, Electrolux, LG, Panasonic, Samsung, Sanyo, JVC...
Thương hiệu đang lên, đạt nhiều thành quả trong khi thị trường chưa bão hòa. Lý do gì khiến Tara bỏ Best Carings, quay lại lĩnh vực phân phối sỉ?
Ông Lê Hồng Xuân, Tổng Giám đốc của Tara và Best Carings, cho biết: “Các chủ sở hữu của Best Carings cũng đồng thời sở hữu Tara, một công ty chuyên về bán sỉ. Sau một thời gian phát triển, hội đồng quản trị nhận thấy có sự mâu thuẫn về mặt lợi ích nếu tiếp tục duy trì 2 hệ thống này. Vì vậy chúng tôi quyết định chuyển nhượng Best Carings cho chủ mới nhằm tập trung nguồn lực phát triển hệ thống bán sỉ Tara”.
Tara là công ty chuyên bán sỉ điện máy, có quan hệ đối tác với các nhà bán lẻ khác như Đệ Nhất Phan Khang, Điện máy Chợ Lớn, Thiên Hòa, Ideas, Pico, Media Mart... Khi ông Xuân hợp tác với Best Denki thành lập Best Carings để bán lẻ, chắc chắn Tara sẽ có sự xung đột lợi ích với các nhà bán lẻ từng là đối tác của họ.
Năm 2008, Best Carings đã gây sốt khi liên tục đưa ra những chương trình khuyến mãi lớn vào các ngày lễ, tết. Đơn vị này tung ra nhiều chương trình bán hàng trả góp không lãi suất hoặc lãi suất thấp dưới 1%. Thời điểm đó, đã có những thông tin không chính thức về việc Tara bị khiếu nại, chịu sức ép lớn từ các nhà bán lẻ khác khi ưu ái cho công ty con Best Carings khiến những đối tác phân phối cho họ bị thiệt. Trước tình hình đó, các chủ sở hữu của Best Carings và Tara phải lựa chọn, giữ lại 1 trong 2. Cuối cùng, họ để Best Carings ra đi.
Theo chuyên gia thương hiệu Đoàn Đình Hoàng, các công ty phân phối sỉ hoặc nhà sản xuất nên mở luôn kênh bán lẻ để nắm thị trường. Cách làm này sẽ giúp họ thu thập thông tin thị trường nhanh chóng, biết được khách hàng cần gì. Hơn nữa, họ có thể quản lý giá bán lẻ đúng như mong muốn. Tuy nhiên, các doanh nghiệp Việt Nam chưa có đủ khả năng quản trị nên khó cùng lúc làm tốt cả 2 mảng, không giải quyết được mâu thuẫn nội tại nên hầu hết đều thất bại.
Riêng về trường hợp Best Carings, ông Hoàng cho rằng thất bại của họ là do sức cạnh tranh yếu, có thể vì quản trị không tốt nên không thành công, không cạnh tranh nổi với các siêu thị lớn như Pico hay Nguyễn Kim. Nếu quản trị tốt và phát triển đúng đắn chức năng, nhiệm vụ của mỗi hệ thống thì đây sẽ là mô hình chuẩn.
Ngược lại, một đại diện của Tara cho biết, lúc chuyển chủ Best Carings đã có lãi và đang trên đà tăng trưởng. Tuy nhiên, có lẽ lựa chọn giữ lại Tara là một biện pháp an toàn và đúng đắn với các ông chủ này. Bởi lẽ, ngành bán lẻ ngày càng cạnh tranh khốc liệt, số siêu thị phá sản, đóng cửa ngày càng nhiều và được dự đoán sẽ còn nhiều hơn nữa.
Còn Tara, sau khi được tập trung toàn bộ nguồn lực để phát triển, việc gầy dựng lại và tiếp tục đẩy mạnh hoạt động bán sỉ mạnh mẽ cũng không đơn giản. Công ty này vẫn đang loay hoay với những kế hoạch của mình. Ông Xuân cho biết: “Chúng tôi xin từ chối mọi cuộc phỏng vấn vì chưa có gì hay để nói. Chúng tôi vẫn đang xây dựng một hệ thống phân phối mới, ưu việt, hiện đại. Nhưng khi nào áp dụng thì chưa rõ”.
Các công ty nước ngoài, đặc biệt là ngành hàng tiêu dùng đang đi theo mô hình kết hợp cả bán sỉ và bán lẻ. Doanh nghiệp Việt Nam như FPT, Viettel cũng đang đi theo con đường này. Tuy nhiên, bài học của Best Carings vẫn còn đó để lãnh đạo các doanh nghiệp này chiêm nghiệm.