[Nhật ký sáng tạo] Đã có một thời
Cách đây độ 10 năm là thời kì tươi đẹp của quảng cáo Việt Nam mà nhiều anh chị vẫn hay hồi nhớ, một thời hoàng kim.
Khi ấy, Client rất tin tưởng vào Agency, không can dự quá sâu vào sáng tạo và luôn tôn trọng từng ý tưởng. Các Marketer nghĩ mình chưa biết gì về quảng cáo nên khiêm tốn lắng nghe hơn. Agency nhận được nhiều niềm tin đặt lên vai nên dồn sức nghĩ ý tưởng, tin hết mình vào nó nên ý tưởng cái nào ra cái nấy, ý tưởng là ra ý tưởng. Giờ thì nhiều Marketer đi du học về cộng với các phương tiện truyền thông sách báo nên ai cũng nghĩ mình là chuyên gia quảng cáo, chẳng qua không có thời gian ngồi nghĩ idea thôi nên thuê Agency. Để rồi chen chân quá nhiều bằng cách nghĩ rất business của mình vào creative nên sáng tạo hiện nay đa phần hơi khô cứng. Quảng cáo là khéo léo truyền tải điều nhãn hàng muốn nói thành cái người tiêu dùng muốn nghe, nên hiện nay Marketers lại muốn nói quá nhiều (tiền tui bỏ ra mà!) theo cách của họ nên đẻ ra những thông điệp nhàm chán khi đến lỗ tai người tiêu dùng.
Khi ấy, Agency được làm trực tiếp với Business Owner, người sáng lập. Họ là người yêu nhãn hàng của mình nhất, họ khai sinh ra nó từ niềm đam mê cháy bỏng và đã vượt biết bao sóng gió thương trường để làm nên ngày hôm nay. Thị trường hắt hơi là họ sổ mũi ngay, hết sức tinh nhạy nên luôn biết rõ mình muốn cái gì và rất thực tế. Ngồi với họ, Agency được truyền lửa bừng bừng và quan trọng là họ không “bullsh-t around”, sẵn sàng chia sẻ tình hình thực tế của nhãn hàng, bệnh tình ra sao đều đặt hết lên bàn. Hiện nay các nhãn hàng bành trướng ra càng nhiều hoặc các nhãn hàng toàn cầu vào Việt Nam nên gặp các Owner này còn khó hơn lên trời, chủ yếu là những người làm thuê cấp cao cho nó như các Trưởng Nhãn (Brand Manager) và các ABM (Assistant Brand Manager). Những người này dĩ nhiên cũng có một tình yêu và trách nhiệm với Brand nhưng cũng còn thiếu nhiều thứ.
Khi ấy, con người ta sống chậm hơn, sâu hơn. Có lẽ do áp lực cơm áo gạo tiền đỡ hơn bây giờ. Người ta chịu lắng nghe những thông điệp hơi sâu tí xíu và thật thà hơn. Bây giờ thì muốn bán được hàng là phải nói thật “xôi thịt”, ngay và luôn thì mọi người mới thích, “Anh thấy dạo này copywriter viết thực dụng dễ sợ, thực dụng hơn ngày xưa nhiều lắm!”
Nhiều dị nhân. Thế hệ F1 của ngành quảng cáo đa phần đều là những anh chị lớn, tuy không học hành bài bản nhưng bước vào ngành cùng khá nhiều bầm dập với đời nên ý tứ cũng mặn mà hơn. “Tụi chị học hơi mày mò, chậm nhưng chắc hơn tụi em, cá luôn đó!” Hôm nay thì ở các Agency đa phần đều là các bạn rất trẻ, intern thì đã có khá nhiều em 91,92 vào rồi, hườm hườm nhiều nhất bây giờ là cỡ 87, 86. Ra trường được vài năm, vẫn còn chưa rõ mình là ai, mình muốn cái gì nên cách nghĩ vẫn còn lung tung xà beng lắm. Có thể nghĩ sâu, nghĩ lớn được nhưng bên trong vẫn còn hơi rỗng, tóm lại là xém tới thôi.
Qua thời kì huy hoàng thì đến thời kì điêu tàn, tụi anh chờ lứa của em lên đó, ăn học nhiều hơn, trẻ hơn, có điều kiện hơn, làm sao cho coi được thì làm!
Ây da! Sao đánh giá cao vậy anh, hixx…