Phân khúc thị trường theo giới tính: Tại sao bạn nên mua sản phẩm dành cho nam?

Radio Flyer bán một chiếc scooter màu đỏ cho bé trai và màu hồng cho bé gái, cả hai chiếc đều có tay cầm bằng nhựa, ba bánh xe và một thắng chân, trọng lượng cả 2 chiếc bằng nhau (khoảng 5 pound).

Điểm khác biệt duy nhất là giá cả. Một báo cáo mới về giá bán cho thấy, giá bán cho xe bé trai là 24,99USD, xe bé gái là 49,99USD.

Sự khác biệt về giá của xe scooter không phải là hiếm, Cơ quan Bảo vệ người tiêu dùng (DCA) của Thành phố New York đã so sánh gần 800 mặt hàng dành cho nữ và nam (là những sản phẩm gần giống nhau về mặt bản chất, chỉ khác là bao bì ghi dành riêng cho nam hay nữ) và phát hiện ra có thêm phụ phí công vào sản phẩm của một trong hai giới. Chất lượng tương đồng nhưng các mặt hàng được sản xuất cho nữ lại có giá cao hơn 7% so với sản phẩm cùng loại dành cho nam.

Ủy viên Julie Menin của DCA, người đã tiến hành cuộc nghiên cứu thị trường này vào năm ngoái, nói rằng: con số thể hiện sự phân biệt đối xử ngầm về giới tính. Một bất công khác là khoảng cách về lương. Dữ liệu liên bang cho thấy, phụ nữ ở Mỹ kiếm được 79 cent so với 1 USD nam giới được trả.

Bà Menin nói: “Đó là sự bất công, và nó không chỉ có ở New York. Bạn thấy rõ vấn đề này xảy ra với người tiêu dùng trong cả nước.”

Phát ngôn viên của Target cho biết công ty đã giảm giá bán cho chiếc scooter màu hồng sau khi bảng báo cáo được công bố và nói sự khác biệt giá cả là do “lỗi hệ thống” (nhà bán lẻ này cũng đã nói lí do như vậy vào năm ngoái với trường hợp giá bán của búp bê Barbie da màu cao gấp đôi giá của búp bê Barbie da trắng).

Khi được hỏi về sự khác biệt giá của các mặt hàng đồ chơi khác, ví dụ như Mũ bảo hiểm Raskullz hình cá mập (14,99USD) và hình kỳ lân (27,99USD), hay tàu Playmobile kiểu cướp biển (24,99USD) và kiểu nữ hoàng (37,99USD), thì người đại diện từ chối hợp tác và thể hiện quan điểm của công ty: “Sự cạnh tranh của các cửa hàng buộc chúng tôi phải đưa ra mức giá cạnh tranh cho những thị trường địa phương, sự khác biệt giá có thể do chi phí sản xuất hoặc một vài yếu tố khác”.

Các nghiên cứu viên của DCA New York đã tiến hành tìm hiểu các sản phẩm như đồ chơi, quần áo trẻ em và người lớn, các sản phẩm chăm sóc cá nhân và đồ gia dụng đang bày bán trong thành phố. Kết quả cho thấy sự khác biệt giá lớn nhất nằm ở lĩnh vực chăm sóc tóc: Trung bình phụ nữ chi cao hơn 48% để mua các sản phẩm dầu gội, dầu xả và gel. Các sản phẩm dao cạo chiếm vị trí thứ hai với giá cả cao hơn 11%.

Ví dụ: Tại Walgreens, 1 hộp 5 lưỡi dao Schick Hydro có giá là 14,99USD, nhưng sản phẩm cùng dòng là Schick Hydro “Silk” (dành cho nữ) lại có giá 18,49USD.

Theo nghiên cứu của Thành phố New York, các sản phẩm dành cho nữ theo thời gian đã tăng giá lên 42%, trong khi các sản phẩm dành cho nam chỉ tăng 18%.

Chênh lệch giá theo phân khúc giới tính không phải là điều mới lạ. Chi phí làm tóc của nữ cũng cao hơn nam giới. Các câu lạc bộ về đêm đôi khi buộc nam giới phải trả thêm tiền để vào trong.

Sự khác biệt giá có khuynh hướng lớn dần và phụ nữ là người chịu thiệt. Một báo cáo vào năm 1994 của bang California cho biết hằng năm phụ nữ phải trả một khoản “thuế về giới tính” tương đương với 1.351 USD cho những dịch vụ tương tự với nam giới.

Trung bình phụ nữ trả cao hơn 25% cho dịch vụ cắt tóc (trong khi lượng lao động cũng tương tự như dịch vụ của nam) và cao hơn 27% cho việc giặt ủi một chiếc áo sơmi trắng, dựa theo một nghiên cứu của DCA vào năm 2002.

Một phân tích khác từ Đại học Central Floria cho thấy các sản phẩm khử mùi dành cho nữ thường cao hơn 30% so với các sản phẩm cùng loại dành cho nam. Các tác giả của nghiên cứu đã viết: “Sự khác biệt sản phẩm rõ rệt nhất là mùi hương”.

Sự khác biệt giá cũng tồn tại trong những dịch vụ và hàng hóa cơ bản. Các công ty bảo hiểm ở Châu Âu đã tính phí cho khách hàng nữ cao hơn vì họ sống lâu hơn cho đến khi tòa án buộc họ phải giảm giá. Theo Đạo luật chăm sóc y tế với giá hợp lý (The Affordable Care Act), các công ty bảo hiểm ở Mỹ không thể tính thêm chi phí dựa theo giới tính.

Luật lệ của Thành phố New York ban hành vào năm 1998 đã cấm các dịch vụ không được có sự phân biệt giá dựa theo giới tính. Các dịch vụ (ví dụ như cắt tóc hoặc giặt ủi) tính thêm chi phí dựa theo giới tính của khách hàng là điều bất hợp pháp. Thay vào đó họ phải đưa ra một chi phí trung lập dựa theo khả năng làm việc.

Điều này không có nghĩa là mọi công ty ở Mỹ đều tuân theo luật. Các thanh tra của DCA đã công bố 129 trường hợp vi phạm về giá trong năm 2015, so với 118 trường hợp trong năm 2014.

Bang California và Quận Miami-Dade thuộc bang Florida cũng cấm các dịch vụ có sự phân biệt giá giữa nam và nữ. Mặc dù luật liên bang không quy định, nhưng các doanh nghiệp cần có sự công bằng về giá trên các sản phẩm của họ. Báo cáo của thành phố New York được công bố nhằm nâng cao nhận thức của người tiêu dùng và công khai tên các công ty có sự chênh lệch giá, bà Menin cho biết.

Trong số 24 nhà bán lẻ có mặt trong báo cáo của Thành phố New York, Câu lạc bộ Monaco là nơi có sự khác biệt giá lớn nhất, tại đây quần áo dành cho nữ trung bình cao hơn 28,9% so với quần áo cho nam, đây là thông tin phân tích độc lập của Chuyên gia Kinh tế Ian Ayres. Kế đó là Urban Outfitters với 24,6% và Levis với 24,3%.

Các nhà bán lẻ không đưa ra bình luận khi được phóng viên hỏi về bảng báo cáo.

Năm 1991, Giáo sư Ayres của Trường luật Yale đã gửi kiểm nghiệm viên nam lẫn nữ tới các đại lý xe trên khắp Thành phố Chicago. Ông thấy rằng khách hàng nữ bị tính một mức phí cao hơn các khách hàng nam. Khách hàng nữ da trắng đã được các đại lý đưa ra mức giá cao hơn 40% so với các khách hàng nam, và đối với khách hàng nữ da màu thì mức giá được đưa ra còn cao hơn gấp 3 lần.

“Chính thị hiếu của chúng ta về những sản phẩm dành cho cá nhân đã làm cho sự khác biệt giá tồn tại. Nếu người dùng thấy sản phẩm vô cùng thích hợp với sở thích của họ, họ có thể sẽ chi trả nhiều hơn.”

Sự bình đẳng về giới đã được cải thiện sau khi nghiên cứu của Giáo sư Ayres được công bố, thế nhưng tại sao sự khác biệt giá hiển nhiên tồn tại cho đến ngày nay? Ông nói: “Lợi nhuận là một yếu tố, họ muốn tăng thêm 1 USD cho nhóm người tiêu dùng nhất định”.

Các công ty có lẽ đã tìm ra sự thật là những khách hàng nữ sẵn sàng trả nhiều tiền hơn nam giới khi mua sắm, ông cho biết.

Tất nhiên, một chiếc áo len dành cho nữ được thực hiện với những chất liệu tinh tế hơn, trong khi áo len của nam thì được làm với chất liệu polyvester rẻ tiền hơn. Nhưng trường hợp này không phải là phổ biến, thông thường, sự khác biệt duy nhất của hai sản phẩm chính là màu sắc.

Giáo sư Ayres nói: “Chi phí sản xuất không quy định sự khác biệt giá của sản phẩm, nhưng bởi vì họ có thể tận dụng đặc điểm của các nhóm tiêu dùng nhất định để kiếm lời mà các nhóm khác không có được.”

Theo ông Ravi Dhar, Giám đốc Customer Insights Center tại Trường đào tạo quản lý Yale, thì cách chúng ta nhìn nhận về sản phẩm dành cho nữ có thể giải thích tại sao sự khác biệt giá dựa theo giới tính vẫn tồn tại trên thị trường. Ông nói: “Nhiều sản phẩm của nam không được xem là sản dành riêng cho nam, nó được xem là sản phẩm hiển nhiên trong chủng loại sản phẩm”.

Ông nói thêm: “Sản phẩm trở nên đặc biệt với thiết kế màu hồng. Cụm từ “Dành cho nam”, “Dành cho nữ” có khả năng bắt nguồn từ một số cửa hàng có định kiến về giới, nhưng chính thị hiếu của chúng ta về những sản phẩm dành cho cá nhân đã làm cho sự khác biệt giá tồn tại. Nếu người dùng thấy sản phẩm vô cùng thích hợp với sở thích của họ, họ có thể sẽ chi trả nhiều hơn”.

Kim Huy / Brands Vietnam
Nguồn Danielle Paquette / The Washington Post