Steve Jobs trong sự ngưỡng mộ của Obama - nước Mỹ với những giá trị dẫn dắt Thế giới
Obama, kết tinh của giá trị mềm nước Mỹ và thương hiệu Giấc mơ Mỹ, vừa sang Việt Nam trong một chuyến thăm mang tính lịch sử...
Trong bài viết về Steve Jobs của chuyên gia 'Tư tưởng Steve Jobs với chiến lược FPT' tại Học viện lãnh đạo FLI 2011.
Đây là những lời mà Obama đã nói: "Steve Jobs là một trong những nhà phát minh vĩ đại của nước Mỹ. Ông là người đầy kiêu hãnh để tư duy khác biệt, thật mạnh mẽ để tin mình có thể thay đổi thế giới, và thật sự tài năng để hiện thực những điều đó. Bằng cách xây dựng một trong những doanh nghiệp thành công nhất hành tinh từ một garage nhỏ, ông ấy hiện thực hoá tinh thần ưu việt của Mỹ, bằng cách biến máy vi tính gần gũi với mọi người và đặt internet vào trong túi áo mỗi chúng ta. Ông đã biến công nghệ thông tin không chỉ là cuộc cách mạng, mà còn làm cho nó thân thiện và đầy hứng khởi. Bằng hiện thân của kỹ năng kể chuyện hài hước và mang niềm vui đến với hàng triệu trẻ em cũng như với người lớn, Steve làm lay động tình cảm của tất cả chúng ta khi nói rằng ông sống từng giây phút như cuộc đời sắp vuột khỏi tay. Steve đã thực sự thay đổi cuộc sống con người, bằng một sứ mệnh hiếm có trong lịch sử nhân loại..."
Tự do tư tưởng là bí quyết để có Facebook và những ‘đại công ty’ - đó là phát biểu của Obama trong chuyến thăm vừa qua:
“Khi tự do tư tưởng qua báo chí và ngôn luận, mọi người có thể chia sẻ những ý tưởng mới và khác nhau, nhất là thông qua các phương tiện truyền thông và mạng xã hội… đã thúc đẩy hình thành những ý tưởng thay đổi, hình thành những tư duy và giải pháp mới, từ đó hình thành những công ty mới. Đó chính là bí quyết hình thành những công ty thành công của Mỹ và thế giới như Facebook và nhiều công ty vĩ đại khác.”
Những 'great company' mà Barack Obama đề cập ở đây chính là Apple của Steve Jobs; hay Bill Gates, hay Tesla với Elon Musk và nhiều người vĩ đại khác nữa...
Bài viết sau đây về Steve Jobs với tập hợp 20 câu hỏi đáp trích từ tài liệu giảng dạy của chuyên gia về Chiến lược truyền thông doanh nghiệp (corporate communication strategy) cho Học viện Lãnh đạo FPT ( FPT Leadership Institute, FLI) vào tháng 9 - 2011.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Steve Jobs học bậc đại học đến năm mấy, môn học chính ở trường của ông là gì?
Steve Jobs là điển hình của tinh thần tự học, xuất thân là một đứa bé con nuôi, Steve Jobs quan tâm đến cố gắng quá sức của bố mẹ nuôi. Mặc dù đi nhận nuôi đứa bé từ bố mẹ ruột họ buộc phải hứa rằng sẽ nuôi cậu bé ăn học đến nơi đến chốn, nhưng với mức học phí đại học cao ngất ngưỡng, cả gia đình và bản thân chàng thanh niên Steve Jobs cảm thấy áy náy và kết quả quả là Steve đã bỏ học ngay từ học kỳ đầu tiên tại trường Reed tiếng bang Oregon.
Trong thời gian học dự thính, môn học mà Steve chú ý nhất là ‘Thư pháp học’ và ngành học này cũng giúp ích rất nhiều khi tạo dựng font chữ cho máy tính Apple.
2. Steve Jobs tiếp cận những tư tưởng và tín ngưỡng nào? Nguyên nhân nào dẫn đến tư tưởng này?
Ngay từ năm 20 tuổi Steve Jobs đã hướng đến tư tưởng Phật Giáo và Thiền. Và có lẽ đây là một trong bí ẩn lớn nhất tác động đến tư duy của ông sau này.
3. Sở thích của Steve Jobs là gì?
Những sở thích của Steve thiên cả về công nghệ và nghệ thuật. Từ nhỏ sống trong vùng thung lũng Los Altos hay là Silicon Valley sau này, Steve rất thích sưu tầm vô số những chi tiết kỹ thuật điện tử trong các nhà kho và chợ điện tử và đó là cơ hội để tiếp cận với những khái niệm và óc tiên đoán kiệt xuất về tương lai của ngành điện toán.
Ngoài ra với một tâm lý nhạy cảm của một cậu bé kém may mắn, Steve có khả năm thiên bẩm về nghệ thuật, đam mê âm nhạc và nhiếp ảnh cũng như nghệ thuật hình ảnh nói chung, Steve có thiên hướng kết hợp giữa công nghệ vi tính với khả năng ứng dụng vào mỹ thuật và đồ hoạ. Đến khi có một số tiền lớn hàng trăm triệu USD sau đợt IPO hang Apple vào năm 1980, Steve đã mua hãng hoạt hình Pixar chủ yếu để thoả mãn ước mơ rất cá nhân của ông. Steve Jobs đã rót tiền túi cho Pixar nhiều năm liền để đầu tư vào công nghệ hoạt hình điện ảnh, để rồi kết quả sau cùng là thâu tóm một phần hãng hoạt hình Disney lừng danh.
4. Steve Jobs thích những loại xe hơi nào?
Steve Jobs đặc biệt thích các nhãn xe hơi của Đức.. Ngay khi còn rất trẻ Steve Jobs đã có cơ hội tiếp cận với máy móc ngay tại xưởng của người bố nuôi (ông Paul Jobs).
Cần nhớ rằng để có tiền góp cùng với Stephen Wozniak thành lập Apple số vốn chỉ 1000USD, Steve Jobs đã bán đi chiếc xe Volkswagen.
Điều khó hiểu đối với rất nhiều người là Steve Jobs hầu như không được học hành gì về Công nghệ, nhưng có lẽ chính về sự đam mê kỹ thuật xe hơi và điện tử ngay từ nhỏ đã giúp Steve Jobs có những kỹ năng đánh giá công nghệ thiên bẩm.
5. Steve Jobs yêu thích các nhạc sỹ nào nhất?
Âm nhạc cũng là niềm đam mê của Steve Jobs. Sống trong phong trào Hippi của thập niên 70, Steve cũng mê thích Bob Dylan và John Lennon. Hình ảnh thời trẻ của Steve Jobs là một khuôn mặt Hippi tóc dài và râu quai nón.
Tác hại của những năm sống Hippi đã để lại một hệ quả sức khoẻ đáng buồn và nguyên nhân chính đó là Ma tuý.
6. Công việc đầu tiên của Steve Jobs là ở công ty nào?
Palo Alto là tổng hành dinh của HP ngay từ thập niên 30. Trong thập niên 60 trong chiến lược chạy đua với Liên Xô chinh phục vũ trụ, chính phủ Mỹ đã đầu tư nhiều dự án điện tử và dần dần biến nơi đây thành Thung lũng Silicon. Trong mùa hè khi còn bậc trung học, đích thân Steve đã gọi điện cho chủ tịch HP là David Hewlett đầu tiên là để xin các linh kiện lắp ráp, rồi may mắn được nhận vào làm việc thực tập ngay tại hãng HP.
Chính Steve Jobs sau này thổ lộ rằng David Hewlett và Nolan Bushnell chủ hãng Atari nơi Steve Jobs làm việc sau khi rời bỏ trường Reed, là 2 người có ảnh hưởng đến sự khởi nghiệp hình thành hãng Apple.
7. Steve Jobs có quan hệ gì với các nước: Ấn Độ, Nhật Bản, Pháp và Syria?
Bố đẻ của Steve Jobs là một giáo sư người gốc Syria, người mà mãi đến những năm thành đạt với Apple, Steve Jobs mới tìm thấy, còn với cô em gái ruột của mình. Ấn Độ là nơi Steve Jobs có một hành trình thay đổi cuộc đời ngay từ năm 20 tuổi, tiếp cận với Phật Giáo. Sau khi từ Ấn Độ về lại Mỹ, Steve Jobs tiếp tục theo đổi tư tưởng Phật và Thiền từ một đạo sư người Nhật là Kobun Chino. Tư duy và tính cách bí ẩn của Steve Jobs khiến nhiều người xung quanh khó gần và thậm chí rất ghét ông. Tính cách điển hình mà mọi người gán cho Steve Jobs đó là một gã Vua Pháp khó tính.
8. Năm 20 tuổi Steve jobs có một chuyến đi nào làm thay đổi tư duy cuộc đời của mình?
Đó chính là chuyến viễn du đến Ấn Độ để nghiên cứu Phật Học. Steve Jobs thật sự đã bắt đầu tiếp cận Tư tưởng Á Đông từ học kỳ duy nhất trong đời tại đại học Reed bang Oregon.
(Khoá đào tạo Marketing và Mô hình Chiến lược tại Học viện Lãnh đạo FPT - 2011 chuyên gia thương hiệu Võ Văn Quang định hướng tư tưởng Steve Jobs cho khoá học vào 9-2011 chỉ 1 tháng trước khi Steve Jobs qua đời)
9. Trong những bức ảnh treo tường trong nhà Steve Jobs có hình của vĩ nhân nào?
Vâng không thể là ai khác, đó chính là Elbert Einstein.
10. Steve từng nói nếu không sáng lập Apple ông có thể sẽ làm gì?
Steve Jobs thật sự là một tín đồ Phật Giáo, ông đã từng thú nhận rằng nếu như không sang lập Apple, cuộc đời ông có lẽ đã an phận tại một ngôi chùa Phật Giáo ở Nhật Bản. Trong suốt nhiều năm liền ông thường xuyên thọ giáo tại tu viện Los Altos với thiền sư nổi tiếng người Nhật là Kobun Chino Otogawa.
11. Hãy phân tích quan điểm tư tưởng Steve Jobs đối với sứ mệnh công nghệ? Hãy tìm câu nói của một nhân vận nổi tiếng khác nói về Steve Jobs để dẫn chứng?
Tư tưởng công nghệ của Steve Jobs là làm cho sản phẩm công nghệ đến gần với công chúng. Càng về cuối đời tư tưởng này càng được hiện thực hoá. Đó là một loạt sản phẩm và phần mềm, từ i-Tunes gói phần mềm được chuyển giao ngược cho Windows; đến i-Pod, i-Phone và i-Pad…
John Sculley, nguyên giám đốc điều hành Pepsi người mà Steve Jobs đã thuyết phục về làm CEO cho Apple và sau này cũng chính là người gây sức ép để Steve Jobs bị loại khỏi Apple (!) đã phát biểu rằng: "Apple được dự định sẽ trở thành một công ty sản phẩm tiêu dùng tuyệt vời. Đây quả là một kế hoạch điên cuồng. Công nghệ cao không thể được thiết kế và bán như một sản phẩm tiêu dung." Vâng chính John Sculley không nhận ra ý đồ của Steve Jobs khi đã cố gắng thuyết phục ông tham gia điều hành Apple với tư duy marketing sản phẩm tiêu dung. Và sự thật của ngày hôm nay là cửa hang Apple đang trở thành mốt trên khắp thế giới.
12. Hãy phân tích và trình bày tóm tắc nhất về quá trình “học hành” của Steve Jobs?
Mặc dù không được học hành chính quy, nhưng tinh thần say mê nghiên cứu của Steve Jobs thật đáng khâm phục. Từ nhỏ được làm quen với máy móc xe hơi trong Garage của bố, sau đó là những ngày lang thang trong các xưởng lắp ráp điện tử khu vực Thung lung, may mắn được nhận vào HP làm việc khi còn bậc trung học, và làm việc chính thức tại hãng Atari sau khi bỏ học. Và đặc biệt là tư duy Phật Học… có lẽ đó là tóm tắc quá trình “học hành” của Steve Jobs.
13. Phi vụ hacker đầu tiên của Steve Jobs là gì?
Thời khi mà Steve còn học trung học và Woz là sinh viên, họ đã lén lút xây dựng phần mềm “blue boxes” để ăn cắp các cuộc gọi đường dài của AT&T và bán cho bọn sinh viên trong ký túc xá Berkeley của Woz. Việc này suýt làm cả hai bị cảnh sát sờ gáy. Vâng cũng chính là Stephen Wozniak, lớn hơn Steve Jobs 5 tuổi, là một người bạn lâu năm và là đồng sáng lập Apple.
14. Ai là người đầu tư và vạch chiến lược cho Apple?
Đó là Mike Markkula người đưa ra những hoạch định chiến lược, chuẩn bị IPO và thiết lập hệ thống quản trị, người đóng góp quan trọng cho việc chuyên nghiệp hoá cho Hãng Apple của tương lai. Cũng cần biết rằng Mike Markkula cũng là một ông trùm ngành IT đã từng thành công tại Intel và quyết định nghỉ hưu khi mới ngoài 30 tuổi.
15. Ai là người thiết kế Logo Apple đầu tiên?
Đó là giám đốc Mỹ thuật Rob Janoff người thiết kế Logo hình quả táo. Nhưng ý tưởng quả táo cắn và vạch màu là do chính Steve Jobs chỉ đạo. Steve lúc ấy chỉ nói với Rob đơn giản với 2 ý rằng: “đừng vẽ cái gì nhỏ xinh”, và “vẽ cho nó vết cắn, để quả táo không bị nhầm với quả cà chua” thế thôi.
16. Ai là người phát minh ra Con Chuột?
Rất nhiều người cho rằmg chính Apple và Steve Jobs là người phát minh Con Chuột Vi tính. Sự thật là do một chi nhánh của tập đoàn Xerox lừng danh sang chế ra. Đó là công ty Xerox PARC một phân nhánh của Xerox đặt tại thung lũng Silicon để nghiên cứu các dự án điện toán. Trong một lần đến tham quan Xerox PARC (Xerox Palo Alto Research Center) vào năm 1979, Steve đã phát hiện thiết bị lạ lùng này và được đại diện Xerox gọi đó là “Con Chuột”. Điều dáng tiếc cho Xerox là họ không có cảm nhận gì về tương lai mang tính cách mạng của thiết bị nhỏ xíu này và Xerox đã bán Bản quyền cho Apple. Và chính Con Chuột của Apple đã góp phần làm thay đổi cả ngành Đồ hoạ Vi tính.
17. Tại sao Steve Jobs mời John Sculley từ Pepsi sang làm CEO cho Apple?
Ngay từ những năm đầu, Steve Jobs nhận thấy vai trò của Marketing trong chiến lược Apple. Việc Steve Jobs đi săn đón John Sculley là một trong những điều gây tranh cãi, vì tại sao một hãng máy tính lại cần một giám đốc điều hành từ ngành nước giải khát?
Chúng ta chỉ có thể trả lời điều này qua thành công ngày hôm nay của Apple.
18. Tại sao Steve Jobs bị đuổi khỏi Apple?
Việc Steve bị đuổi khỏi Apple vào năm 1985 thì ai cũng biết, nhưng nguyên nhân của việc này được hiểu khác nhau.
Nguyên nhân đầu tiên đó là mâu thuẫn giữa Steve Jobs và John Sculley người mà đích than Steve đã mời từ Pepsi về lãnh đạo Apple. Với sự vận động của John, Hội đồng Quản trị đã đi đến quyết định đẩy Steve Jobs khỏi vị trí điều hành và chỉ giữ chức Chủ tịch, như là một gáo nước lạnh vào mặt Steve Jobs. Trong thời gian trống rỗng những tháng sau đó, Steve Jobs vận động thành lập một hãng máy tính cao cấp, NeXT, và để trở thành CEO thì buộc Steve phải chính thức rời khỏi Apple. Và chính sự ra đi của Steve Jobs lại là một cú sốc ngược, mặc dù Steve đã công khai kế hoạch này với Hội đồng Quản trị Apple.
19. Tư tưởng chủ đạo của NeXT là gì?
Sau khi tiếp xúc với một người bạn là Paul Berg người đoạt Nobel Khoa học, chia sẻ về ngành sinh học DNA và sự kỳ vọng về năng lực siêu cấp của máy tính tương lai, Steve Jobs bắt đầu chú ý vào phân khúc B2B và ngay sau đó là kế hoạch thành lập NeXT. Tinh thần sáng lập của NeXT, đứa con tinh thần thật sự của Steve Jobs, chính là tư tưởng 3M. Trong đó ông kỳ vọng một thế hệ máy tính 3M tức khả năng Million - triệu phép tính trên giây, với bộ nhớ Megabytes và Million - triệu điểm ảnh trên màn hình.
20. Chiến lược Sản phẩm cơ bản của Apple mới của Steve Jobs là gì?
Sau khi trở lại Apple, Steve Jobs xây dựng cấu trúc định vị sản phẩm gồm 4 nhóm chính: Đối với máy tính để bàn là IMac và Power Mac; đối với Laptop đó là IBook và PowerBook, cũng chính là tiền than của MacBook và MacBook Pro ngày nay.