Thị trường công nghệ: Táo đã hết mùa
Sau khi tổng giám đốc (CEO) Apple Steve Jobs qua đời, các nhà phân tích luôn băn khoăn một điều: liệu có phải Jobs đã ra đi cùng với tất cả những tinh hoa làm nên giá trị cốt lõi của Apple?
Câu trả lời dường như càng hiển hiện rõ hơn, khi tăng trưởng lợi nhuận của Apple đã có dấu hiệu chững lại. Các nhà đầu tư hoài nghi vào khả năng sinh sôi của "cỗ máy in tiền" Apple và điều này đã làm cho cổ phiếu của Apple giảm giá.
Là một doanh nghiệp dẫn đầu từ tiếp thị đến thiết kế và công nghệ, nhưng dường như Apple đã mất đi sức hấp dẫn của một doanh nghiệp "great" và chỉ còn được biết tới là "good" mà thôi. Apple hiện vẫn là công ty có giá trị vốn hóa hàng đầu thế giới, với 400 tỉ USD. Năm ngoái, lợi nhuận ròng của Công ty vẫn đạt 42 tỉ USD, lập kỷ lục trong làng công nghệ, chỉ sau tập đoàn dầu khí Exxon. Apple dường như không có đối thủ nào khác ngoài chính mình, nhưng vượt lên chính mình lại là bài toán khó với Apple.
Sản phẩm gần đây nhất của Apple là hệ điều hành di động iOS 7. Tuy nhiên, hệ điều hành này bị giới phê bình cho là một sản phẩm lai tạp rối rắm giữa Android với Windows Phone. Các sản phẩm mới lặp lại quá nhiều, như iPhone 5, phiên bản "kéo dài" của iPhone 4, hay iPad Mini, phiên bản "mini" của iPad. Katy Huberty, nhà phân tích của Morgan Stanley, cho biết: "Rất cần một sản phẩm công nghệ đột phá cho thế giới biết rằng Apple vẫn luôn đổi mới".
Hiện nay, Apple đã thôi không còn lấp lửng về những dự án mới như iWatch, TV Apple, hệ thống thanh toán và nhiều dự án công nghệ khác. Sau hàng loạt nhận định và công bố, công chúng chẳng thấy sản phẩm mới đâu.
Một dấu hiệu khác cho thấy Apple đang có vấn đề. Đó là nhân viên Apple rục rịch ra đi để tìm cơ hội mới. Một số nhà tuyển dụng cho rằng chưa bao giờ dễ dàng thu hút nhân viên Apple hơn thời điểm này. Một cựu nhân viên cho rằng Apple giống như một cái máy xay, rất khó để ngoi lên và thăng tiến. Điều quan trọng nhất, theo Chetta Crowley, một cựu nhân viên tuyển dụng của Apple hiện làm việc tại Groupon, là nhân viên đã bắt đầu hoài nghi về khả năng sáng tạo của công ty. Họ không còn tin tưởng vào việc Apple sẽ tung ra các sản phẩm đột phá.
Trong thời điểm mà việc mua lại các công ty nhỏ tiềm năng là một trong các hoạt động giao dịch sôi động nhất ở thung lũng Silicon, Apple vẫn rất thận trọng, chỉ thực hiện những thương vụ vừa phải. Apple đã dành ra 600 triệu USD mua lại một số dự án, trong đó nổi bật nhất là dự án sản xuất chip cảm biến dấu vân tay Authen Tec. Thế nhưng, xét cho cùng, ngay cả khi giới đầu tư muốn Apple liều lĩnh tham gia vào các thương vụ đón đầu công nghệ, thì đây cũng chưa bao giờ là phong cách vốn có của công ty này.
Bên cạnh đó, về phát triển sản phẩm mới, mặc dù hoàn toàn có năng lực tạo ra cả một hệ thống thanh toán trên cơ sở dữ liệu 575 triệu chủ tài khoản iTunes, vốn đã được nhập sẵn thông tin cá nhân và dữ liệu thanh toán của chủ tài khoản, Apple vẫn chưa cho thấy động thái gì về mảng dịch vụ mới này.
Apple dường như không có đối thủ nào khác ngoài chính mình, nhưng vượt lên chính mình lại là bài toán khó với Apple.
Apple dường như đã có nhiều thay đổi đáng kể về quan điểm kinh doanh. Trước kia, Hãng tập trung vào các sản phẩm thuộc phân khúc cao cấp, nhưng giờ đã bắt đầu chú ý sản xuất sản phẩm có giá vừa phải đáp ứng nhu cầu của đa số người tiêu dùng. Mặc dù lợi nhuận trên sản phẩm có thể sẽ giảm, nhưng số lượng khách hàng sử dụng sẽ tăng vọt và làm gia tăng ảnh hưởng của hệ thống ứng dụng, hệ điều hành cũng như các chương trình sau bán hàng khác. Lãnh đạo Apple đã đi châu Á để khảo sát việc sản xuất đầu vào và lắp ráp thiết bị cho một sản phẩm iPhone giá thấp, tiếp bước sản phẩm iPad Mini được cho là phiên bản "rẻ hơn và khiêm tốn hơn" của iPad.
Cook, CEO hiện tại thường bị so sánh rất nhiều với Jobs. Cook không có được tầm nhìn hay khiếu nói chuyện như Jobs. Ông cũng không khéo xử lý mảng quan hệ công chúng như Jobs, nhưng lại được lòng nhân viên hơn khi đã cải thiện đáng kể điều kiện làm việc khắc nghiệt tại Apple. Chính vì Jobs đã làm quá tốt công việc của mình, nên Cook sẽ bị áp lực nặng nề. Dịch vụ, sản phẩm của Apple luôn ở đỉnh cao, vươn tới những đỉnh cao mới hay chỉ loay hoay với những gì đã có? Đây sẽ là bài toán hóc búa mà Cook cần phải giải quyết để lấy lại niềm tin từ nhà đầu tư.